لزوم باز آموزی و نو آموزی جامعه پزشکی کشور
چون حرفه طبابت با جان انسان ها سرو کار دارد، کوچک ترین خطایی عواقب سوء مهمی را در بر دارد.
پزشک باید در جریان آخرین تحقیقات و تتبعات پزشکی قرار دار گرفته و به دانسته ها و آموخته های خود اکتفا نکند.
جهت افزایش سطح آگاهیهای علمی، عملی و فنی و ارتقاء سطح مهارت های حرفه ای صاحبان مشاغل پزشکی، در تاریخ 22/7/1369 قانون " لزوم باز آموزی و نو آموزی جامعه پزشکی کشور و ارتقاء سطح دانش پزشکی آنها " برای مدت پنج سال و به طور آزمایشی، به تصویب کمیسیون بهداری و بهزیستی مجلس شورای اسلامی رسید
ماده اول قانون فوق الذکر چنین مقرر می دارد:" از تاریخ تصویب این قانون به منظور ارتقاء سطح دانش جامعه پزشکی کشور وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است هر پنج سال یک بار نسبت به بازآموزی و نو آموزی جامعه پزشکی کشور (پزشک، دندان پزشک، دکتر داروساز، دکتر حرفه ای و متخصص علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی و دکترای علوم بهداشتی) با همکاری سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، اقدام نماید".
مدت شرکت افراد فوق الذکر در دوره های تئوری و عملی بازآموزی و نوآموزی علوم پزشکی جزو سوابق خدمتی آنها محسوب می گردد.
شرایط شرکت در دوره های بازآموزی و نوآموزی پزشکی
افرادی که مکلف به شرکت در دوره های بازآموزی و نوآموزی پزشکی هستند عبارتند از کلیه پزشکان، دکتر های داروساز و دکتر های حرفه ای و متخصصین علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی و دکترای علوم بهداشتی.
افراد فوق الذکر مکلف هستند حداقل هر پنج سال، یک بار در دوره های بازآموزی و نوآموزی پزشکی شرکت کنند. مطابق ماده 3 آئین نامه اجرائی قانون لزوم باز آموزی و نوآموزی جامعه پزشکی کشور و ارتقاء سطح دانش پزشکی آنها مصوب26/12/1369 به کلیه دستگاه های دولتی، اعم از وزارتخانه ها و شرکت ها و موسسات دولتی و نهادها و بنیادهای انقلابی که افراد فوق الذکر را در استخدام دارند، موظف هستند برای شرکت آنان در دوره های بازآموزی و نوآموزی، حکم ماموریت صادر نمایند.
عدم شرکت در دوره های باز آموزی و نوآموزی پزشکی، بدون عذر موجه باعث عدم تمدید پروانه کار ولو بصورت آزاد خواهد شد. بعبارت بهتر هر پزشکی که بخواهد در ایران فعالیت کند ولو به صورت خصوصی موظف است هر پنج سال یک بار در دوره بازآموزی و نوآموزی پزشکی شرکت کرده و گواهی لازم را اخذ نماید و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هر پنج سال یک بار، پروانه فعالیت مشمولین این قانون را تمدید می کند و از تمدید پروانه کسانی که در دوره های فوق شرکت نکرده باشند، خودداری خواهد کرد.
ماده 4 قانون لزوم بازآموزی و نوآموزی جامعه پزشکی و ارتقاء سطح دانش آنها مقرر می دارد که کلیه مشمولین این قانون موظف هستند به هنگام استفاده از خدمات و تسهیلات زیر:
1- استفاده از بورس های تحصیلی و فرصتهای مطالعاتی
2- شرکت در دوره های آموزشی و کنگره ها و کنفرانس های خارج از کشور
3- شرکت در هیات های پزشکی اعزامی به مکه مکرمه و نظایر آن
4- استفاده از سهمیه اتومبیل اختصاصی داده شده به کادر پزشکی
5- استفاده از تسهیلات اعتباری قرض الحسنه سیستم بانکی کشور که برای امور پزشکی اختصاص داده شده است
6- صدور و یا تمدید پروانه اجازه فعالیت پزشکی بصورت آزاد (شامل پروانه تاسیس مطب، پلی کلینیک، بیمارستان، آزمایشگاه، رادیو لژی، داروخانه و نظایر آن)
7- استفاده از سهمیه دارو، لوازم و وسائل طبی و بیمارستانی
گواهی مربوط به شرکت در آخرین دوره بازآموزی و نوآموزی علوم پزشکی را به دستگاه های ارائه دهنده خدمات و تسهیلات تحویل دهند. صدور گواهی به عهده مرکز ارائه دهنده برنامه های بازآموزی و نوآموزی خواهد بود، که با همکاری و نظارت شورای هماهنگی و برنامه ریزی بازآموزی و نوآموزی استان، انجام خواهد شد.
افرادی که در دوره های بازآموزی و نوآموزی پزشکی شرکت نکرده باشند(از قبیل ماموریت های خارج از کشور، بیماری و...) باید به سازمان نظام پزشکی مراجعه کنند و سازمان مذکور از طریق هیات های بدوی انتظامی به موضوع رسیدگی می کند و در صورتی که عذر آنها را موجه تشخیص دهد، مدت زمان استفاده از تسهیلات هفت گانه فوق را مشخص می سازد.
از افرادی که در دوره های بازآموزی و نوآموزی پزشکی شرکت می کنند مبلغی به عنوان حق ثبت نام اخذ خواهد شد که میزان آن را شورای عالی بازآموزی و نوآموزی تعیین می کند. حق ثبت نام به حسابی که از سوی خزانه داری کل تعیین می گردد واریز خواهد شد.
هر یک از افراد مشمول قانون باید در طول مدت پنج سال حداقل 125 امتیاز کسب نمایند.
انواع برنامه های باز آموزی
بر طبق آئین نامه ضوابط کلی اجرای برنامه های بازآموزی جامعه پزشکی کشور برنامه های باز آموزی از پنج نوع فعالیت بشرح زیر تشکیل می شود:
1- سمینارها
2- دوره های آموزشی کوتاه مدت حرفه ای
3- برنامه های مدون باز آموزی
4- فعالیت های آموزشی و پژوهشی
5- خودآموزی
امتیاز که به هر یک از فعالیت های فوق تعلق می گیرد، توسط شورای عالی بازآموزی و نوآموزی تعیین می گردد و هر یک از افراد مشمول قانون، در طول مدت پنج سال باید حداقل 125"یکصد
و بیست و پنج" امتیاز کسب کند.
جدول انواع فعالیت های علمی و آموزشی مورد پذیرش در برنامه بازآموزی جامعه پزشکی
نوع |
نوع فعالیت |
حداکثر امتیاز |
حداقل امتیاز |
ملاحظات |
1- |
سمینارها و کنگره ها |
- |
- |
الف- سمینارها به دو دسته دارای برنامه بازآموزی و بدون برنامه بازآموزی تقسیم می شود. ب- امتیاز تمامی سمینار ها و کنگره ها برای شرکت کنندگان و سخنرانان از طریق گروه آموزشی ذیربط تعیین می شود |
2- |
دوره های آموزشی کوتاه مدت حرفه ای |
- |
- |
الف- دوره های آموزشی حرفه ای در رشته های مختلف که از طریق سازمانهای علمی و آموزشی برگزار می گردد(مانند سونولژی، پزشکی قانونی و...) در این ردیف قرار می گیرد. ب- امتیاز هر مورد توسط گروه آموزشی ذیربط تعیین می شود. |
3- |
برنامه های مدون بازآموزی- در هر رشته تخصصی بشرح برنامه الف برنامه ب برنامه ج برنامه د |
- |
50 |
الف- این برنامه بطور کلی در اغلب رشته ها در 4 قسمت یک هفته ای عرضه می شود (به طور مجزا). ب- هر قسمت دارای 25 امتیاز است که شامل 25 ساعت آموزش نظری و یا معادل آن بطور عملی خواهد بود و جمعا 100 امتیاز را شامل می شود. ج- در هر رشته تخصصی 4 برنامه متفاوت (برنامه های الف تا ج) عرضه می شود که هر داوطلب می تواند از هر مرکز مجاز بازآموزی آنها را اخذ نماید. د- هر یک از مراکز مجاز تقویم سالیانه برنامه های خود را عرضه خواهند کرد. ه- به هر یک از مراکز در رشته ها و برنامه های خاص مجوز داده خواهد شد. و- در برخی از رشته ها تعداد برنامه ها قابل افزایش خواهد بود. |
4- |
فعالیت های آموزشی |
75 |
- |
الف- شامل تالیف کتاب و ... و تدریس در سطوح دکترای حرفه ای یا کار شناسی ارشد |
5- |
خود آموزی |
25 |
- |
الف- شامل مطالعه کتب و مجلات، کار آموزی یا کار عملی در بخشهای آموزشی ذیربط |
توضیحات:
1- برای فاصله زمانی 5 سال کسب حداقل 25 امتیاز (بطور متوسط)و جمعا 125 امتیاز در طول 5 سال ضروری است.
2- کسب حداقل 50 امتیاز از برنامه های مدون نوع 3 برای کلیه مشمولین (به استثنا اعضاء هیات علمی دانشگاههای علوم پزشکی کشور) الزامی است.
3- در موارد خاص با تصویب گروههای آموزشی ذیربط برخی از برنامه های انواع 1و2 این جدول می تواند جایگزین برنامه های مدون نوع 3 گردد.
4- گواهینامه های مربوط به فعالیتهای انواع 1 الی 5 از طریق سازمانهای ذیربط یا برگزار کننده برنامه و بر اساس ضوابط مصوب شورای عالی
5- بازآموزی صادر خواهد شد.
شورای عالی بازآموزی و نوآموزی
طبق ماده 3 قانون لزوم بازآموزی و نوآموزی جامعه پزشکی کشور و ارتقاء سطح دانش پزشکی آنها، به منظور ایجاد هماهنگی لازم و نظارت بر حسن اجراء برنامه های بازآموزی و نوآموزی علوم پزشکی، شورایی بنام شورای عالی بازآموزی و نوآموزی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با ترکیب زیر تشکیل می گردد:
1- وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که ریاست شورای عالی را بر عهده خواهد داشت.
2- رئیس کل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران یا نماینده تام الاختیار و دائمی او.
3- معاونت بهداشتی و درمانی ستاد فرماندهی کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
4- معاونت بهداشتی و درمانی ستاد فرمان دهی کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران.
5- سه نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی به انتخاب و معرفی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
6- دو نفر از کادر پزشکی به انتخاب کمیسیون بهداری و بهزیستی مجلس شورای اسلامی.
تعیین ضوابط انتخاب مراکز بازآموزی و نوآوری و تایید مراکز مجاز در سراسر کشور با شورای عالی بازآموزی و نوآموزی می باشد. مراکز مذکور از طریق وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام می گردد.
شورای مذکور می تواند مسئولیت اجرای بازآموزی و نوآموزی را در استان هایی که فاقد دانشگاه یا دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی بوده و یا دانشکده علوم پزشکی یا دانشگاه آن ها قادر به بازآموزی و نوآموزی جامعه پزشکی استان مربوط نمی باشند، را به دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی استان دیگری واگذار نماید.
همچنین در آن تعداد از استان های کشور که بیش از یک دانشگاه علوم پزشکی وجود دارد، شورای عالی بازآموزی و نوآموزی می تواند مسئولیت اجرا و بازآموزی جامعه پزشکی آن استان را به یکی از دانشگاه های علوم پزشکی موجود در آن استان واگذار نماید و یا بین دانشگاه های مذکور تقسیم مسئولیت نماید.
شورای هماهنگی و برنامه ریزی بازآموزی و نوآموزی
به منظور برنامه ریزی و هماهنگی در امر بازآموزی و نوآموزی جامعه پزشکی شاغل در هر استان، شورایی به نام شورای هماهنگی و برنامه ریزی بازآموزی و نوآموزی در هر استان با ترکیب زیر تشکیل می گردد:
1- رئیس دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی استان مربوطه که ریاست شورا را بر عهده دارد.
2- رئیس سازمان نظام پزشکی مرکز استان مربوطه.
3- معاونت آموزشی دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی استان مربوطه
4- دو نفر از اعضایهیاتعلمی دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی استان مربوط به انتخاب رئیس دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی مربوطه.
5- رئیس دانشکده رشته مربوط در دانشگاه علوم پزشکی استان مربوطه بر حسب مورد.
شورای هماهنگی و برنامه ریزی بازآموزی و نوآموزی استان ها می توانند به منظور برنامه ریزی دقیق، گروه های تخصصی برنامه ریزی بازآموزی و نوآموزی را حسب مورد تشکیل دهند.
شورای هماهنگی و برنامه ریزی مکلف است از دستورالعمل های صادره از شورای عالی بازآموزی و نوآموزی تبعیت نموده و آن ها را اجرا کند.
چاپ نشریات
جهت ارتقا دانش و آگاهی های علمی و حرفه ای صاحبان مشاغل پزشکی و به منظور افزایش شناخت تازه های علمی و تخصصی، سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران موظف است همه ماهه تازه های علوم پزشکی را از طریق نشریه ای که با اخذ هزینه های مربوطه در اختیار شاغلین به حرف پزشکی و پیراپزشکی قرار می دهد، به اطلاع جامعه پزشکی کشور برساند.
هزینه نشریه همه ساله هم زمان با اخذ حق عضویت سالیانه اعضا از طرف سازمان نظام پزشکی دریافت می گردد و همه ماهه این نشریه باید برای آنان ارسال گردد.
کليه حقوق مادي و معنوي مطالب مندرج، براي سازمان نظام پزشکی خراسان رضوی محفوظ مي باشد.
طراحي و اجرا توسط سروش مهر رضوان