اهدای خون سالم و ضرورت ساماندهی مراکز انجام حجامت

اهدای خون سالم و ضرورت ساماندهی مراکز انجام حجامت

مجموعه انتقال خون بر اساس استانداردهای بین المللی همواره در جهت ارتقا محصولات خونی تلاش می نماید .

یکی از مهمترین فرایندهای دستیابی به سلامت محصولات خونی ، بررسی پزشکی پیش از اهدای خون داوطلبان است . از حساس ترین اجزای این ارزیابی پزشکی ، بررسی احتمال انجام اخیر رفتارهای غیر بهداشتی در داوطلبان اهدای خون میباشد .

در حال حاضر در جامعه ، حجامت بعنوان یک روش درمانی در طب سنتی رواج یافته و مورد توجه و اقبال حداقل بخشی از جامعه قرار گرفته است . اگر چه مواردی از انجام حجامت در مراکز بهداشتی و توسط پزشکان صورت می گیرد ولی بدلیل انکه شاخص های مشخصی برای شناسایی مراکز مجاز و افراد واجد صلاحیت انجام آن در دسترس نبوده و همچنین فرایند واحدی جهت صدور مجوز فعالیت و در نتیجه اعمال نظارت موثر و مستمر بر مراکز انجام حجامت تدوین نگردیده ، این روش درمانی مورد سو استفاده برخی سودجویان در عرصه سلامت عمومی گردیده است .

انجام حجامت بهداشتی چندان مورد مناقشه و موجب دغدغه  در سلامت عمومی نیست ولی حجامت غیر بهداشتی تهدیدی جدی برای سلامت جامعه و از جمله داوطلبان اهدای خون به شمار می رود . همه روزه در پایگاههای اهدای خون ، تعدادی از داوطلبان بدلایل پزشکی و از جمله انجام اخیر رفتارهای غیر بهداشتی از اهدای خون معاف می گردند . از آنجا که در حال حاضر بطور رسمی و مستند ، شناسایی مراکز بهداشتی انجام حجامت از مراکز غیر مجاز میسر نیست ، سازمان انتقال خون بر اساس استانداردها و شاخص های بین المللی و کشوری ، به ناچار موظف است در جهت حفظ و ارتقا سلامت فراورده های خونی ، انجام اخیر حجامت توسط داوطلبان اهدای خون را بطور کلی بعنوان یک رفتار پرخطر و غیر بهداشتی تلقی نموده و این داوطلبان را موقتا از اهدای خون معاف نماید .

بر اساس آمارهای موجود ، حجامت همواره یکی از اصلی ترین علل معافیت داوطلبان اهدای خون بوده و بیشترین حذف موقت آنان را از این اقدام حیاتی موجب گردیده است . این مهم نه تنها باعث کاهش تولید محصولات خونی میگردد بلکه موجب طرد ناخواسته داوطلبانی میشود که ممکن است دیگر رغبتی به بازگشت و مشارکت در این نیاز حیاتی جامعه نداشته و در هر صورت نتیجه نهایی ، کاهش ذخایر خونی خواهد بود .

انجام حجامت توسط افراد غیر مسئول و در مراکز غیر مجاز، ضمن افزایش خطر سرایت آلودگی های مختلف میکربی ، ممکن است اثرات درمانی قابل انتظار در این روش را در بیماران متقاضی  ناکارامد نموده و حتی در حالات و مواردی نیز  که توصیه و تاکیدی بر انجام آن نشده ، صورت گیرد و این همه ، ضمن آسیب به سلامتی افراد  موجب مخدوش شدن حجامت بعنوان یک روش درمانی در طب سنتی خواهد شد .

به نظر می رسد وقت ان رسیده تا مسئولان ذی صلاح بهداشتی و درمانی ضمن تعامل با متولیان و صاحب نظران در انجام حجامت بهداشتی ، واقع بینانه و با پرهیز از مسائل حاشیه ای  با عنایت به شرایط موجود و با هدف جلوگیری از عواقب مشروح فوق ، راهکارهایی علمی و عملی در جهت ساماندهی مراکز و افراد مجاز انجام حجامت بهداشتی تدوین و بر اجرای مستمر و موثر آنها همکاری و اهتمام ورزند . قطعا نتیجه این رویکرد مسئولانه ، گامی ارزشمند در حفظ و ارتقا سلامت عمومی خواهد بود .

نویسنده : دکتر علی حسنی – مسئول روابط عمومی  اداره کل انتقال خون خراسان رضوی