تأسیس چنین سازمانی موجب وهن جایگاه علمی کشور خواهد بود

نامه رئیس کل سازمان به ریاست و اعضای کمیسیون بهداشت مجلس در مخالفت با تشکیل سازمان طب مکمل

تأسیس چنین سازمانی موجب وهن جایگاه علمی کشور خواهد بود

در نامه رئیس کل سازمان به دکتر قالیباف و نمایندگان مجلس شورای اسلامی آمده است: امید است با اهتمام شما، از شأن و منزلت علم مبتنی بر شواهد و تخصص لازم در مقوله تأمین سلامت مردم، محافظت و از آسیبی که شبه علم و روش‌های غیرعلمی به مردم وارد می کنند، پیشگیری شود.

با توجه به مطرح شدن موضوع تشکیل سازمانی با عنوان سازمان طب مکمل توسط شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، رئیس کل سازمان در نامه های جداگانه به ریاست مجلس شورای اسلامی و اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نسبت به طرح این موضوع و تبعات تصمیم گیری درخصوص شکل گیری چنین سازمانی هشدار داد. متن نامه دکتر ظفرقندی به دکتر قالیباف و نمایندگان مجلس به شرح زیر است:

جناب آقای دکتر محمد قالیباف

رئیس محترم مجلس شورای اسلامی 

با سلام و احترام؛

همانطور که مستحضرید طرحی برای تشکیل سازمانی با عنوان سازمان طب مکمل توسط تعدادی از نمایندگان محترم ارائه شده و در  مجلس  شورای اسلامی در حال بررسی است.

محتوای این طرح تشکیل سازمانی حرفه ای است که به  افرادیکه فاقد دانش کافی در مورد طبابت و سلامت انسان ها هستند، اجازه مداخله نظام مند در موضوع بسیار پیچیده و تخصصی سلامت و بیماری را می‌دهد و به نوعی به مداخلاتی که اینگونه افراد انجام می دهند، اعتبار و رسمیت می بخشد. این در حالی است که منطقاً هر گونه مداخله مربوط به سلامت فارغ از ماهیت و تاریخچه آن، تنها در صورتی می تواند به صورت رسمی تجویز شود که بر اساس روش های علمی و عقلی، هم ایمنی و هم اثر بخشی آن روش تأیید شده باشد و توسط افرادی که به صورت نظام مند برای حرفه پزشکی و حرفه های وابسته آموزش کافی دیده اند؛ تجویز شوند. مداخلات طب مکمل هم قطعاً از این قاعده عمومی مستثنی نیستند.

در همین راستا در سال های اخیر برای بررسی علمی محتوای منابع طب گذشته رشته دکترای تخصصی طب سنتی در ایران تأسیس شده است که فراگیران آن پزشکان فارغ التحصیل از رشته پزشکی عمومی هستند که اجازه طبابت رسمی در کشور دارند و عضو سازمان نظام پزشکی هستند. روشن است که ایجاد یک سازمان حرفه ای برای یک گروه خاص  از حرفه مندان وقتی پذیرفتنی است که اعضای بالقوه این سازمان بر اساس محتوای درسی نظری و عملی استاندارد آموزش رسمی دیده باشند و چارچوب مداخلات و توانمندی های مورد انتظار آنها مدون شده باشد. این همان چیزی است که در تشکیل سازمان های حرفه ای مانند نظام پزشکی، نظام مهندسی، نظام پرستاری، نظام دامپزشکی و نظام روانشناسی به آن توجه شده است.  آنچه که در محتوای طرح پیشنهادی مشاهده می شود، مجموعه ای از حوزه های متنوع است که فاقد شاخص های مذکور هستند و  حتی بسیاری از آنها هیچ ارتباطی با  آنچه که طب سنتی یا ایرانی نامیده می شود، ندارند. البته این حق برای مردم وجود دارد که بر اساس تشخیص خود حتی به اینگونه افراد هم مراجعه کنند، اما انتظار از حاکمیت یک کشور این است که خطرات این نوع مداخلات و مراجعات را به مردم گوشزد نماید و در عین حال اگر مداخلاتی با سطح خطر  بالا انجام می شود،  به نمایندگی از مردم و در دفاع از حقوق آنها از آن جلوگیری کند. قطعاً سازماندهی و رسمیت بخشی به چنین مواردی بر خلاف حقوق عامه و وظایف حکمرانی و بی توجهی به نقش حاکمان و نمایندگان مردم در دفاع عالمانه از حقوق آحاد جامعه است. علاوه بر آن منابع محدود کشور که باید صرف توسعه زیرساخت های سلامت شود تا در بزنگاه هایی مانند همه گیری کرونا به داد مردم و بیماران برسد، نباید صرف حمایت و توسعه حوزه هایی شود که بر منطق علمی استوار نیستند و مبنای موجهی ندارند. پیامد رسمیت بخشیدن به مداخلات غیر علمی و فاقد شواهد منطقی، به تأخیر افتادن مراجعه مردم به پزشکان و مراکز درمانی خواهد بود و قطعاً در این مسیر جان تعداد قابل توجهی از هموطنان به خطر خواهد افتاد. از شما نمایندگان مردم محترم می خواهم که با دقت نظر به این موضوع مهم توجه فرمایید و با بررسی همه جوانب و عواقب این کار، در مورد آن تصمیم بگیرید.

قطعاً این تصمیمی تاریخی است و تأسیس چنین سازمانی موجب وهن جایگاه علمی کشور و تاریخ درخشان علم و  فرهنگ این مرز و بوم خواهد بود و بیش از پیش سرمایه اجتماعی کشور را تضعیف خواهد کرد. این در حالی است که نظام سلامت ایران در دهه های اخیر چنان رشد یافته است که علیرغم همه مشکلات، با مجاهدت و تلاش  همه ذی نفعان به ویژه حرفه مندان سلامت، کماکان قابل افتخار  است. در پایان به شما اطمینان می دهم که اعضای سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران در کنار سایر همکاران خود از جمله پرستاران عزیز صرفاً بر استفاده از مداخلات پزشکی مبتنی بر شواهد علمی و فنی اصرار خواهند ورزید و تخطی از آن را تخلف حرفه ای تلقی خواهند نمود و مانند گذشته به همه بیماران و نیازمندان خدمات سلامت حتی کسانی که با استفاده از روش های غیر علمی سلامت خود را به خطر انداخته اند، ارائه خدمت خواهد کرد. تأکید دارم در دنیای امروز و در علوم طبیعی چه از نوع مدرن و چه از مقوله سنتی فقط روش‌های علمی مستند و مبتنی بر شواهد پذیرفته شده، می‌تواند مرجع احترام و عمل در همه امور، به ویژه امر مهم طبابت باشند.

امید است با اهتمام جنابعالی، از شأن و منزلت علم مبتنی بر شواهد و تخصص لازم در مقوله تأمین سلامت مردم، محافظت و از آسیبی که شبه علم و روش‌های غیرعلمی به مردم وارد می کنند، پیشگیری شود.

دکتر محمدرضا ظفرقندی

رئیس کل

جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 سرکار خانم دکتر زهرا شیخی، سخنگوی محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر حسینعلی شهریاری، رئیس محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر سیدمسعود خاتمی، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر محمدعلی محسنی بندپی، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر یحیی ابراهیمی، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

جناب آقای دکتر ملک فاضلی، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر رضا آریان‌پور، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر علی‌اصغر باقرزاده، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر عبدالحسین روح‌الامینی، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر محسن فتحی، عضو محترم هیأت رئیسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر سید مرتضی خاتمی، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 سرکار خانم دکتر فاطمه محمدبیگی، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر همایون سامه یح نجف آبادی، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

جناب آقای دکتر سیدمحمد پاک‌مهر، نایب رئیس محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

جناب آقای دکتر حسن رزمیان مقدم، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

جناب آقای دکتر غلامحسین رضوانی، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 جناب آقای دکتر سیدجلیل میرمحمدی میبدی، نایب رئیس محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 سرکار خانم دکتر پروین صالحی مبارکه، عضو محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی

 
با سلام و احترام؛

همانطور که مستحضرید طرحی برای تشکیل سازمانی با عنوان سازمان طب مکمل توسط تعدادی از نمایندگان محترم ارائه شده و در  مجلس  شورای اسلامی در حال بررسی است.

محتوای این طرح تشکیل سازمانی حرفه ای است که به  افرادیکه فاقد دانش کافی در مورد طبابت و سلامت انسان ها هستند، اجازه مداخله نظام مند در موضوع بسیار پیچیده و تخصصی سلامت و بیماری را می‌دهد و به نوعی به مداخلاتی که اینگونه افراد انجام می دهند، اعتبار و رسمیت می بخشد. این در حالی است که منطقاً هر گونه مداخله مربوط به سلامت فارغ از ماهیت و تاریخچه آن، تنها در صورتی می تواند به صورت رسمی تجویز شود که بر اساس روش های علمی و عقلی، هم ایمنی و هم اثر بخشی آن روش تأیید شده باشد و توسط افرادی که به صورت نظام مند برای حرفه پزشکی و حرفه های وابسته آموزش کافی دیده اند؛ تجویز شوند. مداخلات طب مکمل هم قطعاً از این قاعده عمومی مستثنی نیستند.

در همین راستا در سال های اخیر برای بررسی علمی محتوای منابع طب گذشته رشته دکترای تخصصی طب سنتی در ایران تأسیس شده است که فراگیران آن پزشکان فارغ التحصیل از رشته پزشکی عمومی هستند که اجازه طبابت رسمی در کشور دارند و عضو سازمان نظام پزشکی هستند. روشن است که ایجاد یک سازمان حرفه ای برای یک گروه خاص  از حرفه مندان وقتی پذیرفتنی است که اعضای بالقوه این سازمان بر اساس محتوای درسی نظری و عملی استاندارد آموزش رسمی دیده باشند و چارچوب مداخلات و توانمندی های مورد انتظار آنها مدون شده باشد. این همان چیزی است که در تشکیل سازمان های حرفه ای مانند نظام پزشکی، نظام مهندسی، نظام پرستاری، نظام دامپزشکی و نظام روانشناسی به آن توجه شده است.  آنچه که در محتوای طرح پیشنهادی مشاهده می شود، مجموعه ای از حوزه های متنوع است که فاقد شاخص های مذکور هستند و  حتی بسیاری از آنها هیچ ارتباطی با  آنچه که طب سنتی یا ایرانی نامیده می شود، ندارند. البته این حق برای مردم وجود دارد که بر اساس تشخیص خود حتی به اینگونه افراد هم مراجعه کنند، اما انتظار از حاکمیت یک کشور این است که خطرات این نوع مداخلات و مراجعات را به مردم گوشزد نماید و در عین حال اگر مداخلاتی با سطح خطر  بالا انجام می شود،  به نمایندگی از مردم و در دفاع از حقوق آنها از آن جلوگیری کند.

قطعاً سازماندهی و رسمیت بخشی به چنین مواردی بر خلاف حقوق عامه و وظایف حکمرانی و بی توجهی به نقش حاکمان و نمایندگان مردم در دفاع عالمانه از حقوق آحاد جامعه است. علاوه بر آن منابع محدود کشور که باید صرف توسعه زیرساخت های سلامت شود تا در بزنگاه هایی مانند همه گیری کرونا به داد مردم و بیماران برسد، نباید صرف حمایت و توسعه حوزه هایی شود که بر منطق علمی استوار نیستند و مبنای موجهی ندارند. پیامد رسمیت بخشیدن به مداخلات غیر علمی و فاقد شواهد منطقی، به تأخیر افتادن مراجعه مردم به پزشکان و مراکز درمانی خواهد بود و قطعاً در این مسیر جان تعداد قابل توجهی از هموطنان به خطر خواهد افتاد. از شما نمایندگان مردم محترم می خواهم که با دقت نظر به این موضوع مهم توجه فرمایید و با بررسی همه جوانب و عواقب این کار، در مورد آن تصمیم بگیرید.قطعاً این تصمیمی تاریخی است و تأسیس چنین سازمانی موجب وهن جایگاه علمی کشور و تاریخ درخشان علم و  فرهنگ این مرز و بوم خواهد بود و بیش از پیش سرمایه اجتماعی کشور را تضعیف خواهد کرد. این در حالی است که نظام سلامت ایران در دهه های اخیر چنان رشد یافته است که علیرغم همه مشکلات، با مجاهدت و تلاش  همه ذی نفعان به ویژه حرفه مندان سلامت، کماکان قابل افتخار  است. در پایان به شما اطمینان می دهم که اعضای سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران در کنار سایر همکاران خود از جمله پرستاران عزیز صرفاً بر استفاده از مداخلات پزشکی مبتنی بر شواهد علمی و فنی اصرار خواهند ورزید و تخطی از آن را تخلف حرفه ای تلقی خواهند نمود و مانند گذشته به همه بیماران و نیازمندان خدمات سلامت حتی کسانی که با استفاده از روش های غیر علمی سلامت خود را به خطر انداخته اند، ارائه خدمت خواهد کرد. تأکید دارم در دنیای امروز و در علوم طبیعی چه از نوع مدرن و چه از مقوله سنتی فقط روش‌های علمی مستند و مبتنی بر شواهد پذیرفته شده، می‌تواند مرجع احترام و عمل در همه امور، به ویژه امر مهم طبابت باشند.

امید است با اهتمام شما نمایندگان محترم مجلس، از شأن و منزلت علم مبتنی بر شواهد و تخصص لازم در مقوله تأمین سلامت مردم، محافظت و از آسیبی که شبه علم و روش‌های غیرعلمی به مردم وارد می کنند، پیشگیری شود.

دکتر محمدرضا ظفرقندی
رئیس کل