حرفه مامایی جامعه نگر است - تمامی خانواده ها نیازمند خدمات ماما هستند

  رئیس انجمن علمی مامایی ایران با اشاره به این که حرفه مامایی جامعه نگر است ، گفت : تمام خانواده ها بویژه دختران و زنان از بدو تولد تا آخر عمر به خدمات مامایی نیازمندند.

 ناهید خداکرمی رئیس انجمن علمی مامایی ایران در گفت و گو با خبرنگار نظام پزشکی با اشاره به این که شعار جهانی روز ماما برای امسال "ماما، مادران و خانواده ، همیاران و شرکای زندگی " در نظر گرفته شده است ، بیان داشت : این شعار نشان می دهد حرفه مامایی جامعه نگر بوده و تمام خانواده ها اعم از زن و مرد،  بویژه دختران و زنان از بدو تولد تا آخر عمر به خدمات مامایی نیازمندند و ماماها نقش تاریخی ویژه ای در تولد نوزاد دارند.

وی با اشاره به قدمت 100 ساله مامایی در کشور افزود : نقطه عطف حرفه مامایی همان مهارت و علم یک ماما در کمک به زن باردار حین زایمان طبیعی است و از نظر آکادمیک نیز قدمت طولانی دارد به طوری که قبل از رشته پزشکی وجود داشته و به عنوان یک رشته آموزش عالی شروع به پذیرش و تربیت دانشجوی مامایی نموده است.

به گفته خداکرمی اولین نظام پزشکی نیز برای حرفه مامایی  تدوین و تاسیس شد که مجلس وقت نیز قانونش را به تصویب رساند.

** آموزش مامایی  بطور مستقل در دانشکده های مامایی و سلامت باروری انجام شود

عضو هیات مدیره مجمع انجمن های علمی گروه پزشکی  با اشاره به این که برای نظام مند شدن وظایف مامایی ، نظام مامایی را به عنوان قانون در مجلس مصوب نمودند؛ تصریح کرد :  مامایی یک رشته ریشه دار پزشکی در کشور است و ادغام رشته مامایی با پرستاری در یک دانشکده آسیب های فراوانی را به این رشته از بعد آموزشی و هم به لحاظ ارائه خدمات وارد کرد زیرا ماهیت این دو رشته کاملا متفاوت است .

وی با بیان این که  ماما پروسیجر زایمان طبیعی را انجام می دهد؛ ادامه داد : ماهیت کار پرستار مراقبت از بیمار است ؛ در حالی که ماما با یک انسان سالم سروکار دارد که دارای ابعاد مختلف روانشناختی و  فیزیولوژی بوده ، بنابر این لازم است از دوران دانشجویی شرایط لازم برای  ارائه خدمات ماما فراهم باشد .

خداکرمی اضافه کرد : مدیریت دانشکده ها بیشتر دست گروه پرستاری است و رشته مامایی و نیازهای واقعی آن معمولا در حاشیه قرار می گیرد و به طور کلی می توان گفت علیرغم توسعه کمی مامایی بعد از انقلاب فرهنگی و کوریکولوم آّموزشی و مهارتهایی که یک ماما کسب می کند اما با چالش های فراوانی بعد از فارغ التحصیلی روبروست.

 

رییس انجمن عملی مامایی ایران با تاکید بر این که  ماماهای ایران در گروه متبحرترین ماماهای دنیا قرار دارند اظهار داشت : با وجود تبحر و پتانسیل بالایی که جامعه مامایی کشور دارد اما در شورای سیاستگذاری وزارت بهداشت و ارگان های تصمیم گیر و تصمیم ساز از آنها استفاده نمی شود در حالی که می توانند در سیاستگذاری ، تصمیم سازی ها و مدیریت اجرایی بازوی قابل اتکایی برای نظام سلامت باشند..

** رویکرد تخصص گرایی سازمان های بیمه گر عامل آسیب به طب عمومی و مامایی کشور

 وی با اشاره به این که مامایی حرفه ای است که بطور مستقیم با زنان و کودکان سروکار دارد ، گفت : آن چه موجب رنجش خاطر جامعه مامایی می شود ، این است که کمترین نقش را در سیاستگذاری های  مربوط به خانواده و زنان و مادران باردار دارند که این عدم توجه به نقش و جایگاه ماما نه تنها صاحبان این حرفه را دچار چالش کرده بلکه ضرر آن نیز متوجه مادران و نوزادان می شود و افزایش بی رویه سزارین یکی از ملموس ترین آنهاست.

خداکرمی با بیان این که بی توجهی به حرفه مامایی تبعات منفی دیگری را در پی داشته است ، افزود : علیرغم این که ماما طبق قانون وظیفه ارائه خدمت به خانواده ، زنان و مادران باردار را بر عهده دارد اما سازمان های بیمه گر به این مهم کمترین توجه را نشان دادند به طوری که اگر مادری علاقه مند استفاده از مراقبتهای دوران بارداری توسط یک ماما است باید تمام هزینه های مراقبتی را مستقیما از جیب خود پرداخت کند یعنی رویکرد تخصص گرایی در سازمان های بیمه گر سبب شده آسیب به طب عمومی و مامایی کشور وارد شود.

به گفته وی به خاطر نقصی که در قوانین نظام سلامت وجود داردمشکلات این حرفه گریبانگیر خانواده ها نیز شده است ،  در حالی که مامایی از معدود رشته هایی است که پروتکل و شرح وظایف مصوب دارد و مقیاس خدمات در آن مشخص است که هر پنج سال نیز مورد بازنگری قرار گرفته و به تصویب وزیر بهداشت وقت می رسد.

رییس انجمن عملی مامایی ایران با گلایه از این که  سازمان های بیمه گر بدون هیچ دلیل علمی خدمات مامایی را پوشش نمی دهند؛ خاطرنشان کرد : در سال 93هیات دولت مصوبه ای را به تصویب رساند مبنی بر این که در سه استان اردبیل ، اصفهان و گلستان سازمان های بیمه گر با ماماها قرار داد ببندند اما این مهم هنوز اجرایی نشده است در حالی که وزرای بهداشت و رفاه و مدیر کل بیمه تامین اجتماعی دستور مستقیم برای اجرای این مصوبه را صادر کردند اما به دلیل بوروکراسی های پیچیده سیستم اداری سازمان های بیمه گر هنوز این مصوبه در این سه استان اجرایی نشده است .

***ترویج زایمان طبیعی مهمترین دستاورد طرح تحول

عضو هیات مدیره مجمع انجمن های علمی گروه پزشکی یکی از مهمترین دستاوردهای جامعه مامایی را در دولت تدبیر و امید ترویج زایمان طبیعی در طرح تحول نظام سلامت  عنوان کرد و اذعان داشت : در اجرای این طرج زایمان طبیعی به عنوان یک هدف مهم مورد توجه قرار گرفت و سرمایه گذاری های لازم برای آن انجام شد اما با وجود خرسندی از اجرای این امر مهم ،جامعه مامایی از درون احساس درد دارد چرا که 12 سال قبل فریاد زد که سزارین در کشور افزایش بی رویه دارد و نسل آینده با خطر مواجه است .

خداکرمی با گلایه از این که 12 سال طول کشید تا سیاستگذاران نظام سلامت صدای جامعه مامایی را برای کاهش آمار سزارین در کشور بشنوند؛ ابراز داشت : خوشبختانه در طی چهار سال اخیر این کاستی ها جبران شد و وزیر بهداشت با قاطعیت این هدف مهم را دنبال نمود و جامعه مامایی نیز با تمام توان برای پیشبرد اهداف نظام سلامت تلاش می کند.

وی تاکید کرد : تاکنون ریالی از تعرفه های زایمان طبیعی به ماماها پرداخت نشده و این در حالی است که سال گذشته 76 درصد کل تولدها به روش طبیعی و توسط ماماها انجام شد .

وی با بیان این که  تمام حق العمل های این زایمان ها به متخصصان شاغل در همان مراکز پرداخت شد؛ افزود :  سهم عمل زایمان به ماماها پرداخت نشد و ریالی به دست آن ها نرسید در حالی که از زمان دولت هشتم بخشی از تعرفه ها به ماماها بطور مستقیم پرداخت می شد اما بعد از طرح تحول نمی دانیم چرا سهم ماما از محل تعرفه زایمان طبیعی به آن ها پرداخت نمی شود ولی باز هم جامعه مامایی با عشق و علاقه در خدمت مادران باردار است.

**مغفول ماندن هویت ماما در نظام سلامت

رییس انجمن عملی مامایی ایران  با اشاره به برنامه های وزارت بهداشت برای ارائه خدمات بهداشتی و درمانی توسط شبکه های بهداشتی در شهرهای زیر 20 هزار نفر گفت : نکته سوال برانگیز برای جامعه مامایی این بود که واحدهای مامایی که سال ها در شبکه های بهداشت کار می کردند ،حذف شده و نام ماما به مراقب سلامت تغییر یافت.

 وی با اشاره به این که بخشنامه شد که در هر مرکز دو ماما حضور داشته باشد؛ افزود : نام ماما در داخل مراکز حذف و بدون هویت به زنان خدمات را ارائه کردند و مراجعه کنندگان نیز به دنبال ماما می گردند و اطمینان آن ها به نظام شبکه کم شده و اکثر آن ها به بخش خصوصی مراجعه می کنند.

خداکرمی با تاکید بر این که جامعه مامایی از صمیم قلب در خدمت اهداف نظام سلامت است ، گفت : جامعه مامایی در سراسر کشور از دورترین روستاها در تیم پزشک خانواده تا پیشرفته ترین بیمارستان ها در تیم های درمانی در خدمت مردم بوده و سربازان نظام سلامت هستند اما انتظار دارند فرماندهی نظام سلامت از پتانسیل این حرفه برای رسیدن به اهداف سیاست های کلی خانواده و جمعیت و اهدافی که وزارت بهداشت در این راستا دنبال می کند استفاده بهینه داشته و در مسیر درست خدمات ارائه شود.

وی در خاتمه یاد آور شد : امید است تا پایان دولت این وضعیت اصلاح شود و همانطور که در نسخه اولیه پزشک خانواده از ماما با عنوان واقعی خود نام برده شده است، اکنون نیز در مراکز جامع و پایگاههای سلامت به عنوان مامای خانواده در خدمت مردم باشند و عنوان نامأنوس مراقب سلامت از آن ها برداشته شود و مردم بدون شک و تردید از این قشر خدمات دریافت کنند.