کشمکش سونوگرافی میان رادیولوژیست ها و متخصصان زنان به کجا ختم می شود؟

به گزارش اختصاصی خبرنگارنظام پزشکی، دوره مدت آموزشی سونوگرافی برای متخصصین زنان سه ماه در مقابل دوره آموزشی 4 ساله برای رادیولوژیست ها است که همین امر موجب بر آشفتگی آنان را در پی داشته است؛ دکتر جلال جلال شکوهی رئیس انجمن رادیولوژی ایران معتقد است ما مخالف امر آموزش نیستیم اما باید دید این آموزش قرار است چگونه ارائه شود.

طبق بخشنامه جدید وزارت بهداشت، فارغ التحصیلان رشته زنان و مامایی دارای فلوشیپ پریناتولوژی اجازه دارند با رعایت تعرفه‌های مصوب ابلاغی در چارچوب کوریکلوم آموزشی رشته تخصصی خود، صرفا برای بیماران تحت درمان با ارائه گزارش، نسبت به انجام سونوگرافی اقدام کنند هر چند این اختیار به پریناتولوژیست‌ها باز هم به مذاق رادیولوژیست‌ها خوش نیامد.

اما رئیس انجمن رادیولوژی ضمن انتفاد و عدم مشورت وزارت بهداشت با رادیولوژیست ها برای اجازه چنین کاری به متخصصان زنان عنوان می کند: این متخصصان برای انجام سونوگرافی داپلر در تشخیص آنومالی جنین توسط پزشک زنان از 250 تا 800 هزار تومان از بیمار خود هزینه دریافت می کنند در حالیکه یک رادیولوژیست آن را در ازای 40 تا 120 هزار تومان انجام می دهد.

* سونوگرافی یک علم و در حوزه رشته تخصصی رادیولوژی است

دکتر جلال جلال شکوهی در خصوص ابلاغ وزارت بهداشت که به متخصصان زنان اجازه سونوگرافی می‌دهد، می گوید: دریافت هزینه سونوگرافی توسط رشته‌هایی غیر از رادیولوژی نادرست است چرا که سونوگرافی یک علم است و از نظر آموزشی و آکادمیک جزء رشته‌هایی است که در حوزه رشته تخصصی رادیولوژی و جزو دیسیپلین‌های اصلی آن محسوب می شود و بر همین اساس متخصص رادیولوژی، حداقل چهار سال دوره می‌بینند اما رشته‌های دیگر دوره‌های دو تا سه ماهه‌ در زمان فلوشیپ یا رزیدنتی خود می‌گذرانند و طبیعی است که تجربه رادیولوژیست‌ها در این زمینه بیشتر است.

وی از سونوگرافی به عنوان ابزار کار رادیولوژیست ها نام می برد و می گوید: سونوگرافی جزو وظایف رادیولوژیست هاست و استفاده از این ابزار توسط متخصصین زنان و زایمان، موجب خودارجاعی پزشک مربوطه می شود.

شکوهی توضیح می دهد: متخصص زنان و زایمان حق گزارش دهی در سونوگرافی را ندارد و همین مسئله سبب می شود وقتی سونوگرافی انجام می دهد، بدون استفاده از نظرات کارشناسی رادیولوژیست، برای بیمار تصمیم بگیرد که عواقب خوبی ندارد اما نظر رئیس انجمن زنان و زایمان ایران چیز دیگری است.

دکتر اعظم السادات موسوی رئیس انجمن زنان و زایمان ایران در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار نظام پزشکی اظهار می کند: از آن جایی که هر پزشک صلاحیت اقدام تشخیصی و درمانی دارد، صلاحیت خانم های باردار را به متخصصان زنان واگذار کرده اند، به تبع باید بر طبق سونوگرافی ای که انجام می دهد، گزارش آن را مکتوب به بیمار ارائه دهند تا هم در پرونده بیمار ثبت شود و هم در صورت مراجعه به پزشک دیگر، بیمار  بتواند از آن بهره مند شود.

* در همه دنیا متخصصان زنان برای کنترل بیمار خود از سونوگرافی بهره می برند

وی با تاکید بر اینکه در همه دنیا متخصصان زنان برای کنترل بیمار خود از سونوگرافی بهره می برند، می افزاید: در حال حاضر دنیای مامایی مدرن جایگزین اقدامات مامایی در گذشته شده است و پزشک با انجام سونوگرافی برای خانم باردار به بررسی وضعیت خون رسانی، حرکت جنین، ضربان قلب جنین و .. پرداخته و بدون کنترل این موارد نمی توان وضعیت جنین و مادر باردار را به خوبی مورد ارزیابی قرار داد.

*تحمیل هزینه به بیمار با انجام سونوگرافی توسط متخصص زنان

جلال شکوهی، تحمیل هزینه بیماران به علت انجام سونوگرافی توسط متخصصین زنان و زایمان در مطب ها را مشکل دیگری عنوان می کند و می گوید: متاسفانه انجام سونوگرافی در مطب متخصص زنان و زایمان تعرفه ای ندارد و هر مقدار که بخواهند از بیمار هزینه دریافت می کند در حالی که رادیولوژیست ها برای انجام سونوگرافی، تعرفه دارند.

اما به گفته موسوی وجه دریافتی برای هر سونوگرافی دو برابر یک ویزیت و حدود 70 هزار تومان محاسبه می شود و از آن جایی که برخی از سونوگرافی ها به علت اختلالات ژنتیکی، وضعیت نامناسب جنین در داخل رحم و غیره تخصصی و زمان بر بوده و تقریبا بین 20 دقیقه تا یک ساعت امکان دارد به طول بیانجامد، به همین علت هزینه بیشتری را برای بیمار به دنبال دارد.

رئیس انجمن زنان و زایمان ایران با اشاره به اینکه امکان دارد دریافت خارج از وجه مصوب در هر رشته ای وجود داشته باشد، می گوید: اما درخواست ما از همکاران این رشته عمل کردن بر طبق مصوبه وزارت بهداشت است کما اینکه از آغاز طرح تحول نظام سلامت که تمام حق العمل های جراحی کاهش یافت، همه همکاران ما از این مهم تبعیت کردند.

*خود ارجاعی در پزشکی نادرست و درصد اشتباه را افزایش می دهد

جلال شکوهی با گلایه ازاینکه درصد اشتباه در کار پزشکی که خود معاینه می کند؛ خود درخواست سونوگرافی می دهد و خود عمل جراحی می کند، به علت  امکان تشخیص اشتباه بالاست، تصریح می کند: در هر حاملگی با شرایط طبیعی، انجام 3 سونوگرافی کفایت کرده و بیش از آن ضرورتی ندارد اما ورود متخصصان زنان به این حوزه موجب شده تا 9 بار و بیشتر هم سونوگرافی برای مادران باردار انجام شود.

وی ادامه می دهد: اینکه متخصصان زنان و زایمان بیمار را به خودشان ارجاع دهند درست نیست. در برخی موارد برای بیماری 10 بار سنوگرافی انجام می شود در حالیکه رادیولوژیست اعتقاد دارد فرد باردار باید نهایتا 3 بار سونوگرافی کند، مگر اینکه جنین یا مادر بیماری داشته‌باشد. از سوی دیگر متخصصان زنان تنها حاضرند سونوگرافی را در مراکز خصوصی انجام ‌دهند و دولتی‌ها را به رادیولوژیست واگذار کنند.

اما موسوی نظر دیگری داشته و یادآور می شود: بر طبق گاید لاین ارائه شده به وزارت بهداشت و همکاران زنان توسط انجمن زنان و زایمان ایران، اولین سونوگرافی برای غربالگری نوزاد بین هفته 11 تا 13 انجام می شود، در صورت وجود مشکل در غربالگری اول، بین هفته 16 تا 22 بارداری، برای غربالگری دوم مجددا سونوگرافی دیگری انجام گرفته و پس از هفته 28 تا  36 بنا به میزان رشد جنین، موقعیت جفت، شرایط مادر و در کل بسته به شرایط مادر و جنین، دفعات انجام سونوگرافی متفاوت و حتی امکان دارد یک روز در میان باشد.

وی ابراز می کند: برخی از بیماران با ریسک بالا نیز 1 تا 2 بار توسط متخصص زنان به پریناتولوژیست برای مشاوره ارجاع داده می شوند و پریناتولوژیست با بررسی وضعیت مادر و جنین باید جواب مشاوره را به متخصصین زنان ارجاع دهند و این ابهام که برخی متخصصان متهم می شوند که صرفا به سونوگرافی در مطب های خود مشغول هستند، اشتباه است.

رئیس انجمن زنان و زایمان ایران می گوید: اینکه درصد شکایت از زنان و زایمان افزایش یافته به علت افزایش زایمان های پر خطر با ریسک بالا است و از آن جایی که اطلاعات بیماران به علت وسائل ارتباط جمعی و غیره افزایش یافته است، توقعشان بالا رفته و برای هر عارضه ای پزشک را تحت فشار قرار داده و از وی شکایت می کنند هر چند که در پایان پزشک معالج تبرئه می شود.

* مناقع بیمار در انجام سونوگرافی بسیار حائز اهمیت است

موسوی مناقع بیمار را در انجام سونوگرافی بسیار حائز اهمیت می خواند و اظهار می کند: امکان دارد انجام سونوگرافی توسط متخصصین زنان با منافع برخی از همکاران تداخل داشته باشد اما باید این مهم را در نظر داشت که این مهم توسط وزارت بهداشت قانون مند شده و تعرفه آن نیز طبق قانون اخذ می شود.

وی با اشاره به اینکه متخصصان زنان موظف به مراقبت از بیمار خود و بیماران ارجاعی از مطب های دیگر هستند، می افزاید: برخی از همکاران ما دوره های مازاد را برای حاملگی های پر خطر گذرانده اند و در حال حاضر فوق تخصص و یا فلوشیپ پریناتال هستند.

وی با تاکید بر اینکه پزشکی، کار تیمی است و باید در کنار هم و با کمک هم بهترین خدمات را به بیماران ارائه دهیم، تصریح می کند: منفعت مالی در زمینه سونوگرافی باید در شرایط درون گروهی بدون سرایت به جامعه  مورد بحث قرار گیرد هر چند که قانون در این زمینه واضح است.

سایت نظام کل - 14-05-1395