آیین نامه تأسیس درمانگاه های دندان پزشکی

 تعاریف 
ماده ۱ –درمانگاه دندانپزشکی موسسه ای است که به منظور ارائه خدمات تشخیصی، درمانی و پیشگیری بیماریهای دهان و دندان توسط دندانپزشکان عمومی و متخصص بر اساس ضوابط و مقررات مربوطه دائر میگردد. 
تبصره ۱- درمانگاه عمومی دندانپزشکی: مرکز درمانی است که در آن دندانپزشکان عمومی مجاز به ارائه خدمات دندانپزشکی عمومی در چهارچوب برنامه های آموزشی دوره دندانپزشکی عمومی می باشند. 
تبصره ۲-همکاری دندانپزشکان متخصص با درمانگاههای عمومی در جهت ارائه خدمات با کیفیت بیشتر بلامانع می باشد. 
تبصره ۳-درمانگاه تخصصی دندانپزشکی: مرکز درمانی است که درآن دندانپزشکان متخصص حداقل در سه رشته تخصصی کلینیکی متفاوت فعالیت می نمایند. 
تبصره ۴- همکاری دندانپزشکان عمومی با درمانگاههای تخصصی دندانپزشکی به منظور ارائه خدمات عمومی دندانپزشکی بلامانع است. 
۲-۱به منظور رعایت اختصارات در این آئین نامه وزارت متبوع جایگزین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه یا دانشکده جانشین دانشگاه ،دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی و مرکز دندانپزشکی جایگزین درمانگاه دندانپزشکی عمومی و مرکز تخصصی جایگزین درمانگاه تخصصی دندانپزشکی می گردد. 
۳-۱دندانپزشک عمومی به شخصی اطلاق می شود که دوره دکتری دندانپزشکی عمومی را در یکی از دانشگاه های معتبر داخل یا خارج از کشور به پایان رسانده و موفق به اخذ مدرک دکترای عمومی دندانپزشکی شده باشد. مدارک فارغ التحصیلان خارج از کشور بایستی به تائید وزارت متبوع و یا وزارت و علوم و آموزش عالی رسیده باشد. 
۴-۱دندانپزشک متخصص به شخصی اطلاق می شود که دوره تخصصی را پس از طی دوره دکتری دندانپزشکی عمومی در یکی از دانشگاهای معتبر داخل و یا خارج از کشور به پایان رسانده و موفق به اخذ مدرک پایان دوره تخصصی دندانپزشکی طبق مقررات مربوطه شده باشد. مدرک فارغ التحصیلان خارج از کشور بایستی به تائید وزارت متبوع و یا وزارت علوم و آموزش عالی رسیده باشد. 
۵-۱پرستار دندانپزشکی به شخصی اطلاق می گردد که دوره پرستاری دندانپزشکی را در یکی از دانشگاههای معتبر گذرانده و موفق به اخذ گواهینامه رسمی کاردانی شده باشد. 
۶-۱تکنیسین لابراتوار دندانسازی به شخصی اطلاق می گردد که دوره کاردانی دندانسازی (پروتز ) را در یکی از دانشگاههای معتبر گذرانده و موفق به اخذ گواهی نامه رسمی کاردانی شده باشد. 

ماده ۲- شرایط و ضوابط تاسیس مرکز دندانپزشکی 
۱-۲تاسیس هر گونه موسسه درمانی به نام مرکز دندانپزشکی قبل از هر گونه اقدام، منوط به کسب موافقت اصولی و پروانه تاسیس از وزارت متبوع می باشد. 
۲-۲اجازه تاسیس به کسانی داده می شود که علاوه بر داشتن شرایط ماده ۲قانون مربوط به امور پزشکی ، دارویی مواد خوردنی و آشامیدنی دارای عدم سوء پیشینه بوده و صلاحیت آنها بر طبق ضوابط تعیین شده به تائید کمیسیون قانونی تشخیص امور پزشکی برسد. 
تبصره- شرکت تعاونی بهداشتی درمانی تحت ضوابط و مقررات وزارت متبوع و با رعایت مفاد این آئین نامه می توانند پروانه تاسیس دریافت نمایند. 
۳-۲بهره برداری و ادامه فعالیت مراکز دندانپزشکی منوط به راه اندازی قسمت های مختلف مرکز دندانپزشکی و معرفی مسئولان فنی مرکز برای کلیه نوبت های کاری و معرفی کارکنان دندانپزشک و پیرادندانپزشک طبق ضوابط اعلام شده توسط وزارت متبوع و تائید کمیسیون قانونی تشخیص امور پزشکی و کسب پروانه لازم و رعایت ضوابط قانونی و مقررات مندرج در این آئین نامه خواهد بود. 
۴-۲محل ساختمان و تجهیزات فنی باید قبل از صدور پروانه تاسیس توسط کارشناسان ذی ربط دانشگاهها و یا وزارت متبوع مورد بررسی و تایید قرار گیرد. 
۵-۲پروانه تاسیس به نام اشخاص حقیقی صادر خواهد شد. 
۶-۲پروانه مسئول فنی به نام دندانپزشک عمومی یا متخصصین واجد شرایط و صلاحیت پس از تایید کمیسیون قانونی تشخیص امور پزشکی صادر خواهد شد. 
تبصره- مسئول یا مسئولین فنی از بین موسس یا موسسین معرفی می گردند. 
۷-۲مسئولیت و سرپرستی کلیه امور مرکز با مسئول فنی خواهد بود. 
تبصره- مسئولین فنی مراکز تخصصی بایستی متخصص در یکی از رشته های دندانپزشکی باشند. 
۸-۲هیئت امنای مراکز درمانی خیریه دندانپزشکی تحت ضوابط و مقررات وزارت متبوع بایستی مسئول فنی واجد شرایط جهت هر یک از نوبتهای کاری معرفی نمایند. 
۹-۲در مواردیکه موسس یا یکی از موسسین فوت شود معرفی موسس واجد شرایط بر اساس تبصره ۴قانون اصلاح ماده ۳قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوراکی و آشامیدنی مصوب ۱۳۳۴مصوب ۶/۲/۱۳۷۴(مجلس شورای اسلامی) اقدام می گردد. 
۱۰-۲ساعات فعالیت مراکز عمومی ،شبانه روزی می باشد. 
تبصره- ساعات فعالیت مرکز تخصصی دندانپزشکی ،بر اساس درخواست متقاضی میباشد. 
۱۱-۲در صورت غیبت مسئول فنی به مدت کمتر از سه ماه یک نفر جانشین با توجه به ماده ۶-۲این آئین نامه بطور موقت توسط موسس یا موسسین انتخاب و کتبا از طریق دانشگاه و یا دانشکده مربوطه به وزارت متبوع معرفی می گردد. 
تبصره ۱- پاسخگوی همه رخدادهای مربوط به وظایف مسئول فنی در زمان غیبت ایشان شخص جانشین خواهد بود. 
تبصره ۲- در صورتیکه غیبت مسئول فنی بیش از سه ماه به طول انجامد وزارت متبوع پروانه مسئول فنی را پس از طی مراحل قانونی لغو خواهد کرد. 
۱۲-۲حضور مسئول فنی یا جانشین نامبرده در ساعات فعالیت مرکز الزامی است. 
۱۳-۲نظارت بر نحوه ارائه خدمات دندانپزشکی و پیرادندانپزشکی و کلیه امور فنی بعهده مسئول فنی می باشد. 
۱۴-۲کنترل بر حسن اجرای ضوابط و مقررات و رعایت تعرفه های مصوب قانون با مسئول فنی خواهد بود. 
۱۵-۲پروانه مسئول فنی بر اساس ماده ۲قانون مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوراکی و آشامیدنی مصوب ۱۳۳۴غیر قابل انتقال به غیر بوده و در صورت غیبت غیر موجه بیش از سه ماه از تاریخ وقوع (در صورت محکومیت یا مفقودالاسر شدن) خود بخود لغو می گردد. 
۱۶-۲در صورتیکه موسس یا موسسین به دلایل موجه قصد تعطیل یا انحلال مرکز را داشته باشند مراتب را باید با ذکر دلایل و مستندات لازم حداقل سه ماه قبل از اقدام به دانشگاه یا دانشکده مربوطه گزارش نمایند. 
تبصره ۱- دانشگاهها و یا دانشکده ها موظفند هر گونه تغییرات را در مورد کلیه مراکز درمانی تحت نظارت خود مستمرا به وزارت متبوع گزارش نمایند. 
تبصره ۲- در صورت تعطیل یا انحلال مرکز ،وزارت متبوع هیچ گونه مسئولیتی در مقابل اشخاص حقیقی و یا حقوقی ندارد. 

ماده ۳- ساختمان و تجهیزات 
۱-۳فضای فیزیکی مورد نیاز مرکزدرمانی بر اساس تعداد یونیت دندانپزشکی و بخشهای مصوب محاسبه می شود. 
تبصره ۱- حداقل مساحت مناسب برای هر یونیت و متعلقات مربوطه ۱۰متر می باشد. 
تبصره ۲- مراکز درمانی عمومی و تخصصی داندانپزشکی می توانند در حداقل مساحت ۱۵۰متر مربع و در یک یا چند طبق ساختمان احداث گردند. 
تبصره ۳- بایستی فضاهای مورد نیاز رادیولوژی، انتظار، پذیرش، نگهداری مدارک پزشکی و اتاق مرکز استریلیزاسیون، بطور مجزا ملحوظ و به تائید دانشگاه دانشکده مربوطه برسد. 
۲-۳نقشه محل ساختمان و فضاهای مورد نظر قبل از اخذ مجوز بهره برداری بایستی با تائید دفتر فنی مهندسی دانشگاه دانشکده مربوطه برسد. 
۳-۳فاصله هر مرکز درمانی اعم از تخصصی و عمومی با مرکز مشابه نبایستی از ۵۰۰متر کمتر باشد. 
۴-۳وجود یک دستگاه اتوکلاو با حجم حداقل ۱۷لیتر به ازای هر ۵دستگاه یونیت دندانپزشکی الزامی است. 
۵-۳وجود حداقل یک دستگاه رادیوگرافی پری اپیکال 
تبصره ۱-مراکز تخصصی می توانند علاوه بر بند ۵-۳یک دستگاه رادیولوژی پانورکس ولترال سفال نیز داشته باشند. 
تبصره ۲- محدوده استقرار دستگاههای رادیوگرافی باید به طور جداگانه و بر اساس ضوابط و مقررات موجود سرب کوبی شده و به تائید سازمان انرژی اتمی رسیده باشد. 
۶-۳برای بهره برداری اولیه از مراکز، تعداد حداقل ۵دستگاه یونیت صندلی دندانپزشکی و متعلقات مربوطه ضروری میباشد. 
۷-۳دارو و تجهیزات اتاق اورژانس (شامل کپسول اکسیژن، قفسه داروهای اورژانس، ست احیا شامل آمبوبگ و....... وحتی المقدور الکتروشوک) ضروری می باشد. 

ماده ۴- نیروی انسانی مورد نیاز 
۱-۴  با توجه به تعداد یونیت و نوع تخصص، نیروی انسانی اعم از دندانپزشک و پیرادندانپزشک تعیین میگردد. 
۲-۴مراکز دندانپزشکی غیر دولتی حق بکارگیری دندانپزشکان، پزشکان و کارکنان شاغل در بخش دولتی در ساعات موظف اداری را ندارند. 
۳-۴دندانپزشکان و پزشکان شاغل در مرکز بایستی دارای پروانه مطب معتبر(قانون تاسیس مطب مصوب ۱۸/۵/۶۲) مربوط به همان شهر باشند.تبصره- نصب تابلو با ذکر مشخصات کامل در ورودی مرکز و اطاق مربوطه با ذکر نوع فعالیت و تخصص دندانپزشک الزامی است. 
۴-۴نظارت بر نحوه عملکرد مراکز بطور کلی و همچنین شاغلین مراکز دندانپزشکی با دانشگاه دانشکده مربوطه می باشد. 
۵-۴جهت حفظ و نگهداری سوابق مراجعه کنندگان و تهیه آمار مسئول مدارک پزشکی حتی المقدور با تحصیلات دانشگاهی ضروری است. 
۶-۴بکارگیری کادر درمانی و پیراپزشک و پیرادندانپزشک با تائید و نظارت مسئول فنی مرکز خواهد بود. 
۷-۴وجود حداقل یک نفر پرستار دندانپزشکی با تحصیلات دانشگاهی جهت ارائه خدمات درمانی جرمگیری و آموزش بهداشت و همکاری با دندانپزشکان در هر نوبت کاری ضروری است. 
۸-۴وجود حداقل یک نفر تکنیسین رادیولوژی با تحصیلات دانشگاهی در هر مرکز تخصصی دندانپزشکی در صورت داشتن دستگاه پانورکس ولترال سفال در کلیه نوبت های کاری فعال مرکز ضروری است. 

ماده ۵-مقررات عمومی 
۱-۵کلیه مراکز دندانپزشکی موظفند ضوابط مربوط به استاندارد و ارزشیابی وزارت متبوع را رعایت نمایند در غیر این صورت مطابق مقررات با مراکز متخلف برخورد خواهد شد. 
۲-۵موسس یا موسسین مراکز موظفند هر سال نسبت اعلام تقاضای ارزشیابی طبق ضوابط و استاندارد های موجود توسط وزارت متبوع اقدام نمایند. 
تبصره ۱- ضوابط و استاندارد های درمانی و ارزشیابی مراکز توسط وزارت متبوع ابلاغ خواهد شد. 
تبصره ۲- مراکز موظفند آخرین درجه ارزشیابی و پروانه های مرکز را در قسمت پذیرش به نحوی که کاملا قابل رویت باشد نصب نمایند. 
۳-۵در صورتی که موسس و یا موسسین مراکز دندانپزشکی از ضوابط و مقررات مفاد الزامات و وظایف موضوع آئین نامه و اصلاحیه درمانگاه ها تخطی نمایند به نحو زیر اقدام خواهد شد: 
الف: تذکر شفاهی با قید موضوع در صورتجلسه بازرسی محل توسط دانشگا ههای دانشکده های ذیربط 
ب: اخطار کتبی توسط دانشگاه دانشکده ذیربط 
ج: لغو موقت پروانه تاسیس و تعطیل مرکز به مدت ۱تا سه ماه به پیشنهاد دانشگاه دانشکده مربوطه و تصویب کمیسیون قانونی موضوع ماده ۲۰ 
د: لغو موقت پروانه تاسیس و تعطیل مرکز به مدت سه ماه تا یک سال به پیشنهاد دانشگاه دانشکده مربوطه و تصویب کمیسیون قانونی موضوع ماده ۲۰وعندالزوم اعلام آن به مراجع قضایی. 

این آئین نامه به استناد آئین نامه اجرایی ماده۸قانون تشکیل وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی مصوب جلسه مورخ ۲۶/۵/۱۳۶۵هئیت وزیران و اصلاحات مورخه ۲۸/۱۱/۱۳۶۶در ماده ۵و ۲۰تبصره به تصویب رسید.