اغلب انسانها پس از خوردن غذاهایی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با مدفوع حیوان آلوده هستند، در معرض عفونت سالمونلا قرار میگیرند. پوسته تخم مرغ معمولاً پس از اینکه تخم گذاری به علت عدم رعایت بهداشت در محل نگهداری مرغها آلوده میشوند.
اگر تخم مرغ پس از تخم گذاری کثیف شود، شاید شستن آن با آب گرم منطقی به نظر رسد، اما این فکر که شستن تخم مرغ تازه به کلی خطر آلودگی باکتریایی را برطرف میکند، درست نیست.
پوسته تخم مرغ تقریباً به طور کامل از بلورهای ریز کربنات کلسیم ساخته شده است. گرچه در ظاهر پوسته تخم مرغ یکپارچه به نظر میرسد، اما حدود ۸۰۰۰ سوراخ ذره بینی در فاصله بلورهای تشکیل دهنده پوسته تخم مرغ وجود دارد. این سوراخهای ریز میتوانند رطوبت، گاز و باکتریها از جمله سالمونلا را به درون تخم مرغ راه بدهند.
اما طبیعت برای حل این مشکل راه حلی را ایجاد کرده است. درست پیش از تخم گذاری، بدن مرغ یک ماده مخاطی پروتئین مانند را روی سطح بیرونی تخم مرغ باقی میگذارد. این لایه محافظ که کوتیکول نام دارد، منافذ پوسته تخم مرغ را میبندد و مانع از انتقال باکتری از بیرون تخم مرغ به درون آن میشود.
منتها این لایه محافظ فقط مادامی که تخم مرغ «شسته نشده است» دست نخورده باقی میماند. شستن و آبکشی تخم مرغ این لایه را از بین میبرد و منافذ تخم مرغ را باز میکند.
اگر تخم مرغ شسته نشده باشد، میتوان آن را خارج از یخچال نگه داشت. به همین علت در آمریکا که شستشوی تخم مرغ پس از تولید رواج دارد، تخم مرغ را در یخچال عرضه میکنند، اما در اغلب کشورهای اروپایی که شستشوی تخم مرغ پس از تولید انجام نمیشود، تخم مرغ بدون یخچالی شدن در پیشخوان قرار داده میشود.
اگر به هر علتی میخواهید تخم مرغهایی را که خریده اید بشویید، بهتر است از صابون یا سایر مواد پاک کننده استفاده نکنید. چرا پس از شسته شدن لایه محافظ تخم مرغ ممکن است این مواد شیمیایی به درون تخم مرغ نفوذ کنند. از طرف دیگر برخی از مواد شیمیایی پاک کننده نفوذپذیری پوسته تخم مرغ را به باکتریها افزایش میدهند.
شستن تخم مرغ در آب سرد هم درست نیست. شستن تخم مرغ در آب سرد فشار منفی درون تخم مرغ ایجاد میکند که باکتریهای ناخواسته را به درون تخم مرغ میکشد. خیساندن تخم مرغ درون آب هم درست نیست. در این مورد هم پس از برداشته شدن لایه محافظ آلودگیهای موجود در آب به درون تخم مرغ راه مییابند.
اگر میخواهید تخم مرغ را بشویید، از آب گرم استفاده کنید. شستن با آب گرم باعث انبساط محتویات تخم مرغ مانع از نفوذ آلودگیها به درون آن میشود. بعد از شستن تخم مرغ باید آن را خشک کنید و در یخچال قرار دهید.
کليه حقوق مادي و معنوي مطالب مندرج، براي سازمان نظام پزشکی خراسان رضوی محفوظ مي باشد.
طراحي و اجرا توسط سروش مهر رضوان