مقاله ها
مشارکت دادن بیمار در تصمیم‌گیری برای درمان از اولویت‌های پزشکی شخص‌محور است
مشارکت دادن بیمار در تصمیم‌گیری برای درمان از اولویت‌های پزشکی شخص‌محور است
استاد گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفت: مشارکت دادن بیمار در تصمیم‌گیری برای درمان از الویت‌های مهم در پزشکی شخص‌محور است.
دکتر محمدرضا فیاضی بردبار در ادامه افزود: در طب فعلی، بیمار در تصمیم‌گیریهای مرتبط با درمان مشارکت ندارد یا مشارکت کمی دارد اما در رویکرد پزشکی شخص‌محور که آینده‌ی طب خواهد بود. مشارکت بیمار در تصمیم‌گیری در روند درمان بسیار مهم است.
دکتر فیاضی بیان کرد: نقش ژنتیک و وراثت در پزشکی شخص محور بسیار مهم و اساسی است. در حوزه پیشگیری و همچنین درمان انواع سرطان‌ها، وراثت اثرگذار است. مثلا سن غربالگری‌ها در خانواده‌ای که پدر یا مادر مبتلا به سرطان روده شده حداقل یک دهه زودتر بایستی آغاز شود. از سوی دیگر در حوزه روانپزشکی نیز ما رد پای پدیده وراثت را بسیار بارز میبینیم. اصلا شاخه‌ای از علم ژنتیک به بررسی تأثیر عوامل ژنی بر رفتار فرد می‌پردازد و به عنوان ژنتیک رفتاری شناخته می شود. گوناگونی انسان‌ها فقط نوعی عدمِ دقت در فرایند نیست، که اگر کامل و دقیق بود، موجب پدید آمدن انسان‌هایی آرمانی و همسان می‌شد؛ گوناگونی ژنتیکی اساس زندگی است و به طور کلی باید گفت که تغییر رفتار در انسان بستگی به تغییر ژن دارد که امکان آن در طی نسل‌ها انجام می‌شود. این به معنای اهمیت نداشتن عوامل دیگر نیست. برای مثال، وقتی یکی از جفت‌های دوقلوهای همسان دچار اسکیزوفرنی شود، تقریباً در نیمی از موارد جفت دیگر دچار اسکیزوفرنی نمی‌شود. هرچند می‌دانیم که آن‌ها از نظر ژنتیکی یکسان هستند. اما توجه به پیشینه و وراثت در رویکرد روانپزشکی شخص‌محور اهمیت ویژه دارد.
وی با اشاره به اهمیت شخصیت افراد در حوزه درمان بیماری‌ها گفت: بیماری که شخصیتی جسور دارد و تنوع طلب است با بیماری که محتاط است و دستورات پزشک را دقیق انجام می‌دهد مثلا در صورت ابتلا به دیابت درمان یکسان را نباید دریافت کنند. فرد دیابتی که رژیم غذایی را رعایت نمی‌کند قطعا باید درمان‌های جایگزینِ رژیم غذایی دریافت کند.
وی شرایط اقتصادی بیمار در درمان را موثر خواند و گفت: گاهی بهترین درمان متضمن هزینه‌هایی است که بیمار قادر به پرداخت آن نیست. اینجا پزشک بایستی با توجه به شرایط اقتصادی بیمار، پلنِ درمان را برنامه‌ریزی کند. مشارکت دادن بیمار در حوزه تصمیم‌گیری برای درمان هم موضوع مهمی است که در رویکرد شخص‌محور حائز اهمیت است. مثلا بیماری که شرایط کاری سختی دارد ممکن است در خصوص یک مشکل ارتوپدی، جراحی برایش توصیه شود. اما به فرد دیگر با همان مشکل استراحت و دارودرمانی توصیه شود. حتی نگاه افراد به پدیده رنج بیماری نیز دارای اهمیت است.گاهی یک بیمار تحمل درد بالا و بیمار دیگر آستانه تحمل درد پایینی دارد. قطعا مدل و روش درمان در این دو فرد متفاوت خواهد بود.
وی در پایان بر اهمیت توجه به رویکرد پزشکی شخص‌محور در حوزه پزشکی به خصوص در سالهای اخیر تاکید کرد و گفت: این موضوع، بسیار مهم است و جای خالی این رویکرد و آموزشهای مرتبط با آن کاملا احساس می شد؛ جای تشکر دارد که نظام پزشکی مشهد با هوشمندی این موضوع را در قالب یک کنگره بزرگ و فراگیر آموزشی مطرح کرده و امسال نیز قوی‌تر از سال گذشته این کنگره در حال برگزاری است.
